Sakrament ustanowił Jezus w Jerozolimie, w Wieczerniku, w przededniu swojej męki i śmierci na krzyżu.
Sakrament ten powstał w związku z Eucharystią i dla jej sprawowania. Jednak ma dużo szersze znaczenie. Na pamiątkę tamtych wydarzeń każdy czwartek przed Wielkanocą nazywany jest "Wielkim". Kapłan buduje pomost pomiędzy doczesnością a wiecznością oraz między człowiekiem a Bogiem i wspólnotą. Słowo prezbiter pochodzi z języka greckiego i oznacza przełożonego dawnej gminy chrześcijańskiej, starszego nie tyle wielkim, co funkcją.
Każdy ochrzczony ma udział w jedynym skutecznym Kapłaństwie Chrystusa, które istnieje w dwóch odmianach: jako powszechne kapłaństwo wszystkich wiernych i kapłaństwo hierarchiczne, czyli służebne. Przez sakrament święceń jest udzielane kapłaństwo urzędowe, dla służby wspólnocie. Biblia uczy, że kapłaństwa nikt nie może sam sobie wybrać (Hbr 5, 1-4). Jest ono niezależnym darem Bożym, konsekwencją usłyszanego głosu powołania i pozytywnej odpowiedzi człowieka na wolę Boga. Szczególny okres rozeznania powołania to pobyt kandydata w seminarium duchownym lub nowicjacie zakonnym.